DINA MESSENGER

Ku Iwan M. Ridwan

“Mani angger kasèp tèh. Samalah asa leuwih kasèp ayeuna mah,” ceuk hatè. Henteu ari pok mah. Bet matak kalinglap. Ayeuna mah buukna dirarancung lebah embun-embunanana. Sisina diipisan. Teu kawas baheula anu dibeulah dua. Tapi anu tèmbong angger mah kulimisna. Makè minyak rambut kawasna mah. Boa ayeuna mah minyak rambutna ogè meuli ti luar negeri. Mani kabedil langit. Sugan tèh lain manèhna. Lamun teu sidik lebah gadona anu rada beulah mah kawasna kuring moal wawuh. Ngan disidik-sidik enya geuning manèhna. Leuwih kasèp. Leuwih ngota ayeuna mah. Mani hayang sapok-pokeun nyebutkeun kasèp. Tapi piraku teuing kuring wani tatag nyarita sarupa kitu. Ti babaheula ogè teu kumawani nyarita naon-naon. Sama sakali teu wani najan kiwari raga paanggang mangpuluh-puluh rèbu kilomèter ogènan. Dipisahkeun ku jarak jeung waktu anu geus nalikung aya kana welas taunna. Enya. Samèmèh lunta ninggalkeun lemah cai ogè kuring teu kungsi gugupay ka manèhna. Gupay panungtungan anu bakal tumuwuh jadi kakangen.

Kiwari manèhna nèmbongan deui satutas dipisahkeun ku nasib anu geus sakuduna pajauh. Kuring ogè ngarasa leuwih deukeut batan baheula ayeuna mah. Sanajan lain raga badagna. Potrèt jeung tulisan-tulisanna anu hiber ti jauhna bet kawas anu pagilinggisik sapopoè. Bet mawa deui panineungan anu kungsi karandapan mangwelas-welas taun kalarung. Hayangna mah reureujeungan deui sanajan dina enyana teu kungsi salulut. Saban poè ukur bisa neuteup imutna anu bèar marahmay, kitu ogè neuteup ti ka anggangan sabab dina buktina mah èta imut tèh mawur keur batur. Sorana matak gantung dèngèeun mangsa ngedalkeun kekecapana anu handap asor. Sopan tur matak tengtrem kana hatèna. Matak seseblakan. Hanjakal pisan èta kekecapan ogè lain keur kuring, tapi keur batur, pangpangna mah keur guru anu mènta kamandang barudak kana salah sahiji pasualan dina hiji pelajaran. Calakan manèhna mah. Pinter. Kasèp deuih.

Enyaan. Ti baheula ogè kasèp. Pinter. Ceuk sasaha ogè kasèp jeung pinter. Komo ceuk Si Nuni mah anu majar sugan tèh urang kota. Awakna mani bodas, beresih tur sarareungit. Pinter deuih. Resep cenah ka lalaki anu kasèp tur pinter tèh. Sedil ngadèngè Si Nuni ngomong kitu. Kawasna mah naksir. Boa enya Si Nuni jeung manèhna tèh kungsi hahadèan? Kawas anu mindeng kadèngè ceuk Si Wiwin. Geuning sok ngaadeuy-adeuy lamun seug Si Nuni tèmbong patanya jeung manèhna tèh. Keuheul kacida mun geus nyaksian talajak sarupa kitu.

“Ulah diasupkeun kana hatè omongan Si Nuni jeung Si Wiwin mah, San! Duanana ogè tukang gedebul,” ceuk Si Sarah harita. Mani asa aya anu ngabèla.

Si Sarah nyahoeun eusi hatè kuring kawasna mah sanajan teu kungsi cacarita ka Si Èta. Pèdah sobat sapangulinan kawasna mah, boh di sakola boh di lembur. Ku hayoh waè deudeukeutan mah sagala anu disumput-sumput tèh teu welèh kanyahoan. Kaambeu atawa katempo. Kitu deui kaayaan hatè kuring anu teu bisa wakca ka manèhna.

“Moal sapati-pati hayoh waè ngarèrètan atuh San, lamun euweuh hatè kadua gedè mah,” omong Si Sarah basa keur di kantin. Kituna tèh bari seuri ngagakgak.

“Kadua leutik,” kuring ngagebès.

“Ah kagok leutik mah, San. Sing gedè ari rasa cinta mah,” Si Sarah cengir.

“Terus, lamun manèh osok remen ngarèrètan jam dinding, manèh bogoh kana jam anu ngadaplok di kelas?”

Dikitukeun tèh Si Sarah mani ngabarakatak.

“Èta mah hayang geura-geura balik atuh, lain bogoh,” omongna bari kedewek kana bala-bala. Leungeunna kurah-korèh kana cèngèk.

“Ngomong atuh, San, da Si Yuda ogè pasti ngahargaan. Atawa rèk dipangngomongkeun ku urang? Kè lamun geus istirahat ku urang disampeurkeun nya,” Si Sarah mani sumanget. Belewek bala-bala haneut, celetrok ngègèl cèngèk atah.

Grewek baju lebah samlèhna ku kuring dirameus bari dipolototan. Si Sarah burial-buncelik. Bahamna samutut ku bala-bala. Beungeutna beureum balas kabeuheulan duka teuing ladaeun. Kuring geuwat ngaleupaskeun bajuna. Jegroh Si Sarah batuk mani babalongkengan. Èkting Si Èta mah paling ogè. Loba teuing nongton film tèlènovèla. Bala-bala dina bahamna saharita diburakeun. Hadèna wè di kantin tèh teu loba jalma. Tada teuing biratna barudak mun seug nempo Si Sarah kitu peta. 

“Bagoy manèh mah,” pokna bari seuhah. Leguk ciherang anu nampeu dina mèja.

“Bongan.”

“Manèh mah ari kana gelut wani, ari nyanghareupan lalaki cicingeun merod kawas cucuk riut,” pokna deui kawas anu teu kapok.

“Lain cicingeun, nyaho. Cool.”

“Kuuleun…”

”Meunggeus, gandèng. Geuwat ah, bisi kapanggiheun ku guru bèpè!” kuring nangtung.

“Sieun nya ku Bu Yani?”

Teu ditèmbalan. Gedig kuring muru ka kelas deui. Inggis kanyahoan ku guru PPKn anu keur ngajar di kelas pèdah ijin mah tadi tèh rèk ka cai. Cacakan lamun Si Sarah teu nyebutkeun lapar mah moal nyimpang heula ka kantin.

Èra temenan mun seug kalakuan kuring sarupa kitu kanyahoan ku manèhna. Bororaah ninggalkeun kelas manèhna mah, ngabandungan pedaran guru ogè kawasna ulah kaselang sanajan ukur ku heuay. Saban mata pelajaran dilenyepan. Diukna ogè hareupeun pisan mèja guru. Keur mah ketua murid manèhna tèh. Adab jeung tata karma tèh teu welèh jadi cirina. Atuh tong boro kitu tina dangdanan ogè geus katèmbong manèhna tèh jalma pinter. Rapi tur bersèka. Buukna disisir beulah dua. Makè minyak rambut. Seragamna teu welèh diistrika. Bajuna dikajerokeun. Omongan mah geus puguh deui ceuk tadi ogè taya cawadeun.

Harita mah asa moal papisah jeung manèhna tèh, enya ogè ukur bisa panggih di sakola. Kuring sok bèbèlaan datang pangisukna. Ngahaja hayang nènjo manèhna asup ka kelas. Lamun teu kitu sok hèsè pilakadar hayang neuteup ti hareup ogè. Balik sok ngahaja pangpandeurina, susuganan manèhna nanya ka kuring sukur-sukur bisa ngajak balik bareng.

Palangsiang ukur ngarep-ngarep kalangkang heulang kuring  tèh. Nu diarep-arepna jung ka kulon ari kuring ngalelengkur lebah wètan. Nu matak ukur bisa nyèrangkeun pundukna ti kaanggangan. Neuteup anteb ka dirina anu ceuk pangrasa mah beuki ngajauhan. Neuteup tonggong jeung pundukna. Paneuteup anu sakuduna merhatikeun pedaran guru mangsa keur nerangkeun di kelas, sok kalah sèsèlèkèt dina rentulna sirah barudak, nèangan jirimna. Mun geus kapanggih sok tuluy anteng nengetan buukna. Susuganan pareng ngalieuk ka tukang. Susuganan aya teuteup anu matak nèmbrès kana jajantung, imut anu kapaut di antara lolongkrang jirim barudak anu carindekul, mianggang kuring jeung manèhna. Lebeng. Sakalieun aya perelu ka baturna anu tukangeun, manèhna teu welèh tungkul. Teu ngarèrèt-rèrèt acan.

Teu hayang leuwih kuring mah. Kasèp jeung pinterna anu remen dibagikeun ka balarèa ogè pèk tèh teuing, sanajan hatè mah kumejot hayang miboga ku sorangan. Sadrah tur lèah hatè tèh sabab meureun kuring mah teu boga tempat dina hatèna. Samalah dina waktu konganna ogè manèhna teu kungsi ngahaja nyampeurkeun kuring najan ukur nanya bari imut. Teu kawas Si Nyayang anu mèh unggal waktu nyampeurkeun. Ngajak ngobrol. Sedil sakapeung mah. Nu diarep-arep manèhna, anu norojol Si Nyanyang deui, Si Nyayang deui. Manèhna mah tiis leuwih-leuwih ti gunung ès di Himalaya. Teu kungsi ngaley sanajan dina jero hatè anu neuteup di tukangeunanan ngagegedur seuneu kageugeut. Teu. Kawasna ukur hatè kuring anu gugupay ngajak kumalayang ka alak paul. Boa kuring anu ngapung ngawang-ngawang ngajomantara sosoranganan. Geuning kiwari kuring anu ngajauhan. Ninggalkeun manèhna anu ceuk rarasaan mah kuring anu ditinggalkeun.

Kuring teu bisa ngalelebah di mana jeung kumaha manèhna nyanghareupan kahirupan satutas pada-pada lunta ninggalkeun sakola. Ceuk Si Sarah manèhna nuluykeun ka sakola lanjutan di puseur dayeuh. Si Sarah kungsi saangkot basa indit sakola. Teu loba nu dicaturkeun cenah, da kitu manèhna mah tara loba catur tanpa bukur. Satutas nampa èta bèja kuring teu nyaho deui ngeunaan manèhna. Hamo bisa panggih deui meureun. Jajauheun bisa reureujeungan mah. Pamustunganana ingètan ngeunaan manèhna tèh disieuhkeun. Jauh. Dikubur dina lèngkob leuweung kahirupan anu pangjerona tur pangpoèkna malah mandar teu bisa kasampeur deui. Nu matak harita kuring nampa lamaran Kang Bibin ogè hayang ngaleungitkeun manèhna tina ieu pikiran. Sugan ari boga salaki mah duriat tèh bisa nyagak. Mun geus nyagak tangtu bakal aya salah sahiji anu mangkak. Mugia waè anu mangkak tèh kacinta ka salaki sorangan sabab tangtu saban waktu dipiara ku dirina, tur anu palastra tèh kacinta anu nganteng keur manèhna anu teuing di mana alang ujurna.

Inget deui ka lebah dinya mah kuring ogè teu boga hak hantem mitineung manèhna. Kuring tèh lain sasaha manèhna. Kitu deui manèhna, ukur kembang impian anu geus tangtu ngiles mangsa kuring nyaring kagareuwahkeun beurang. Cinta anu kungsi mangkak ogè meureun pilakadar cinta monyèt. Cinta budak bau cikur anu tacan ngarti kana hakèkatna mikacinta. Meureun harita ogè kuring ukur kalalanjoanan ngararasakeun gedur kacinta bari lat poho kana kawajiban mikacinta. Duka teuing teu nyaho kumaha carana ari mikacinta. Geuning satutas kawin ogè kuring bet kawas anu tacan kènèh bisa mikacinta jalma anu mihaat jeung ngorbankeun sagala hirupna keur kuring.

Kang Bibin, nyaah jeung deudeuhna teu kurang-kurang. Hirupna dibèakeun keur mèlaan kulawarga. Ngan hanjakal satutas pausahaan tempat digawèna bangkrut Kang Bibin teu digawè deui. Antukna buburuh itu ieu sakasampeurna. Kangaranan nyiar kipayah anu teu puguh alang ujurna, Kang Bibin kurang bisa ngabayuan kulawarga. Teu bisa nyukupan pangabutuh sapopoè anu hahargaanana beuki ngajaul. Pangabutuh barudak anu geus sarakola duanana. Nyiar deui pakasaban sèjèn nyamos jeung nyamos waè. Majarkeun euweuh posisi keur nu umurna geus opat puluh taun mah. Ngandelkeun buburuh macul di lembur anu pangasilanana nya kitu tèa. Teu wasa pikeun dicaritakeun. Katambah-tambah kiwari mah geus arang langka anu ngarulikeun. Sawah-sawahna geus ditaringgalkeun ku nu bogana sabab parèna geus tara kahasil. Hama geus mahabu. Caina geus kakeumeuhan ku limbah-limbah pabrik anu ngaradeg dina pasawahan sisi jalan. Pabrik bonèka. Pabrik sapatu. Pabrik kaèn jeung sajabana. Bet matak ngarumas nyaksian kumaha tihot-hatna Kang Bibin anu keukeuh hayang bisa ngabayuan kulawarga. Nu matak basa Ceu Yuli ngajak gawè ka Dubai tèh kuring asa aya cukang komo meuntas. Kairut ku pakaya Ceu Yuli hasil tina buburuh di negeri gedong jalugjug. Enya ogè kuring ukur bisa barang gawè sapopoè di imah, kuring buleud tèkad pikeun ngadu nasib di nagara anu beurat beunghar. Meungpeung umur can opat puluh taun, omong Ceu Yuli harita. Meungpeung geulis kènèh pokna tèh. Lamun geus kolot mah sok hararèsè sabab loba PT. anu arembungeun.

“Beurat keur Akang mah, Enung buburuh di nagara deungeun tèh,” omong Kang Bibin teu welèh ngaenungkeun. Bakat ku deudeuh cenah. “Kawajiban akang nganapakahan mah, lain kawajiban Enung,” sambungna semu ngalimba.

“Abdi mah rido, Kang, mugia akang doa. Upami tos gaduh bekel kanggo modal wawarungan mah abdi ogè moal rèk tutuluyan ninggalkeun lembur,” kuring neger-neger manèh.

Lèah pamustunganana mah hatè Kang Bibin. Kuring diijinan digawè pikeun sakali kontrak. Dua tauneun. Hasil tina buburuh salila digawè rèk dipakè sapopoè sèsana rèk dikumpulkeun keur wawarungan. Sugan bisa ngagolang tur manjang.

Ngarumas mimitina mah sasatna asa jadi hayam panyambungan. Asa jadi jalma anu dipiceun. Loba kasieun. Sieun itu sieun ieu tèa kangaranan di lembur batur. Tapi inget ka Ceu Yuli anu katèmbongna bètah tur boga harta banda, kuring jadi gedè hatè. Geus opat taun manèhna mah teu mulang ka lembur tapi bisa ngiriman duit tepi ka kabeuli itu ieu. Imah alus pangeusina rempeg. Samalah salakina bisa muka tempat cuci motor sisi jalan tina duit pangiriman. Enya kasieun tèh ayana dina pikiran jeung hatè sorangan. Kabuktianana mah dunungan tèh teu kua kieu.

“Alus Sani boga dunungan geus karolot mah, sok nyaaheun. Asa kolot sorangan geura,” hiji mangsa Ceu Yuli norowèlang dina telepon.

Enya geuning karasa ku sorangan omongan Ceu Yuli tèh. Kuring dipikanyaah kawas ka kulawargana sorangan. Samalah dunungan tèh hayang disebut Abu jeung Ummu ku kuring tèh. Pagawèan ukur nyangu jeung nyeuseuh. Kitu ogè ku mesin cuci. Gègèroh jeung ngepèl mah bagèan Si Jovaria urang Pakistan. Ngan lebah bèbèrès meureun sok silih bantuan tèh sasatna pada-pada boga rasa silih titipkeun diri. Ah kètang mimindengna mah silih bantuan.

Ceuk Si Jova mah dunungan tèh pensiunan ti salah sahiji pausahaan rèal èstate. Ari sugan tèh pagawè negeri wungkul nu meunang pensiunan tèh, horèng pagawè naon waè ogè digajih di dieu mah. Aya ku genah. Sagala tèh mani kawas anu diwowoy ku nagara. Hirup rèa kètan rèa keton tèh lain bobohongan. Rèk ka mana ka mendi ogè dihancengan. Hanjakal kuring mah tara ieu kamamana cicing di dieu tèh, teu kawas Ceu Yuli anu cenah kungsi ulin ka Burj Khalifa jeung ka Palm Jumeirah. Ah keun baè kètang lebah dinya mah teu jadi sual, nu penting kuring bisa ngabayuan kulawarga di lembur.

Geus asa lawas ninggalkeun lemah cai najan karèk satengah taun ogè. Ninggalkeun lembur matuh banjar pamidangan anu teu welèh dipitineung. Nineung ka barudak pangpangna mah. Endan jeung Sopi. Kacipta wè unggal isuk diurus ku bapana mangsa arindit ka sakola. Endan geus kelas hiji SMP keur meumeujeuhna didikeun. Sopi nya kitu deui kakara kelas tilu sakola dasar, masih kudu disadiakeun sagala rupana. Tapi da percaya ka Kang Bibin mah pasti bisa ngurusna. Leuwih-leuwih ti kuring bisa ngurus barudak jeung ngurus rumah tangga tèh. Pagawèan di imah ogè karèrèanana mah apanan osok dipigawè ku manèhna mangsa kuring di imah ogè. Komo anu bareurat mah. Rumasaeun meureun boga pamajikan kurang rapèkan. Kuper jeung kuuleun. Nu matak mangsa kuring ngapung tèh manèhna kawas anu leutik hatè. Saban waktu hayoh waè ngontak, boh SMS boh telepon. Tapi lila kalilaan mah manèhna ogè percayaeun kuring  geus bisa mandiri. Ngontak tèh teu unggal waktu teuing.

Enya ayeuna mah kuring geus teu kuuleun teuing. Sanajan can mapakan Ceu Yuli tapi sahenteuna kuring geus dua kali ngawèselkeun duit keur kulawarga. Kuring ogè ayeuna mah geus nyaho kahirupan dunya luar. Ngalaman tumpak pesawat. Nyaho internèt. Nyaho mèdia sosial. Tepi ka parapanggih deui jeung sawatara babaturan sakola anu baheula. Si Sarah, Si Nyayang jeung nu sèjènna tepi ka panggih deui jeung manèhna. Yuda. Yuda Purnama. Anu kiwari matuh di hiji kota gedè di lemah cai.

Jadi jalma jegud geuning. Boga pakasaban anu teu ilahar dipigawè ku urang lembur mah. Pagawèan anu sakalina digawè bisa ngaleuwihan gajih sabulaneun kuring. Sagulung-sagalang jeung modèl, jeung artis, jeung desainer. Fotografer geuning manèhna tèh. Kanyahoan sotèh satutas nitènan potrètna anu diposting dina sawatara mèdia sosialna. Manèhna keur nyieun vidèo klip grup band anu remen konsèr di luar negeri. Potrèt manèhna anu keur motrèt modèl di studio. Di hiji tempat anu èndah. Dina parahu. Di basisir. Dina sasak beusi. Ah bet matak timburu nitènan Si Modèl anu sakitu hèrang mèncrangna bari makè baju kawas anu kurangeun bahan. Manèhna ogè remen dipotrèt bareng jeung modèl-modèlna. Potrèt sèlfi paduduaan jeung modèl di rohang make up. Tapi anu matak anèh keur kuring mah tepi ka kiwari manèhna masih lalagasan. Padahal sakitu gareulisna wanoja anu idek liher dina kahirupanana tèh. Duka teuing naon deui anu ditungguanana.

“Sani, damang?”

Ngadadak ratug tutunggulan basa harita manèhna ngamimitian chatting kana messenger kuring. Saminggu satutas facebookna diadd ku kuring. Ham-ham mimitina mah rèk nambahkeun pertemanan ka manèhna tèh lamun teu dipapaksa ku Si Sarah anu ngirimkeun halaman facebookna mah. Inggis teu dikonfirmasi. Tapi ceuk Si Sarah manèhna kungsi natanyakeun kuring basa Si Sarah chatting jeung manèhna. Nya kuring anu ngèlèhan ngaadd tiheula satutas nyaho ceuk Si Sarah manèhna can boga anak pamajikan. Moal aya anu garah-geureuh ieuh meureun.

Geuning aya samingguna pertemanan kuring kakara dikonfirmasi. Sibuk pokna mah. Sapuluh poè manèhna aya di Pulo Tidung. Duka tèh teuing lebah mana èta pulo tèh. Teu wani tetelepèk.

Wanci papeupeuting manèhna mimiti chatting tèh. Ampir jam sabelas. Cenah di lemburna mah geus ngagayuh ka janari. Geus biasa wayah kitu masih nyileuk pokna tèh. Ngadon cindekul hareupeun kompoterna. Ngoprèk itu ieu anu keur kuring mah biheung nyaho. Ari komputerna teu welèh online. Majar keur ngabangbrangkeun kakesel sok bari internètan.

Aya kana bulanna chatting dina messenger tèh enya ogè tara unggal peuting. Tapi geus loba anu dicaritakeun. Utamana mah ngeunaan pangalaman salila ieu. Samalah remen nyaritakeun mangsa keur sakola tujuh ‘las taun katukang. Manèhna anu sok ngamimitianana mah. Kawas peuting ieu. Manèhna bet los-los natanyakeun Si Nyayang anu remen ngadeukeutan kuring harita.

“Masih sering ngobrol sareng Nyayang?” pokna dina messenger.

“Nyanyang?”

“Muhun. Geuning kapungkur mah mani siga anu loma pisan sareng Nyanyang tèh,”

“Ah siga anu teu terang waè kumaha Nyanyang,”

“Hèhèh!” pokna. Kacipta wè manèhna gumujeng.

“Masih sareng Nuni?” giliran kuring anu nalèk.

“Nuni? Na saha anu kantos sareng Nuni?”

“Oh. Henteu nya?”

“Henteu. Na kumaha kitu?”

“Ah kukumaha.”

“Abdi mah teu wantun nyakètan anu dipikaresep waktos kapungkur tèh.”

“Maksadna? Kantos aya nu dipikaresep?”

“Duka atuh, da harita mah teu acan ngartos. Mung èta wè aya anu matak abdi geumpeur pami pacaket. Komo waktos pasangrog dina lawag panto mah,” omongna.

“Oh.”

“Muhun. Kumargi èta abdi langki pisan nyarios ka anjeunna, malihan calikna ogè ku abdi dipengkeran waè.”

Lebah èta kalimah kuring ngadadak paranas tiris. Hatè ngadadak seseblakan. Hapè anu keur dikeukeuweuk tèh saharita diècagkeun kana kasur. Sajongjongan mah kuring ngahuleng ngaraga meneng. Ras ka manèhna anu baheula kawas anu kaweur mangsa paadu teuteup dina lawang panto kelas. Manèhna tungkul, tuluy nyisi bari leumpang gagancangan ninggalkeun kuring anu renghap ranjug. Katempo kènèh ceulina tepi ka euceuy harita tèh. Ukur sakali-kalina bisa pasangrog kitu tèh. Harita mangsa jam istirahat basa manèhna rèk asup deui ka kelas ari kuring rèk kaluar.

Cling! Sora hapè kadèngè deui satutas sababaraha lila kuring ngahuleng.

“Nu mawi dugi ka ayeuna ogè tèh èmut wae.”

Kuring ukur ngarèrèt kana hapè. Aplikasi messenger ditutup. Sakedapan mah ukur ngaheneng.

“Tos kulem?” ceuk manèhna deui.

Tèmbong tulisanana ukur sabaris dina balon messenger. Kuring ukur neuteup antep kana hapè anu ngagolèr dina kasur. Golèdag kana bantal. Ngadon nyeueung lalangit kamar anu nèmbongkeun mangpirang lalakon mangsa kuring aya di lemah cai. Lalakon tujuh welas taun katukang mangsa makè seragam biru bodas. Lalakon mangsa mangtaun-taun mitineung manèhna satutas pada-pada lunta ti sakola. Brèh deui kagambar basa Kang Bibin ngalamar kuring jeung kulawargana tepi ka kuring laki-rabi jeung dirina. Brèh deui beungeut barudak. Endan jeung Sopi ngadadak imut dina lalangit kamar. Dina lalangit batin.

Panglawungan 13, Agustus 2017