CARITA SAKADANG KUYA JEUNG SAKADANG MONYÉT

Serial : MELAK CAU

Hiji mangsa mah sakadang monyét jeung sakadang kuya keur ulin sisi wahangan. Lar aya tangkal cau anakna palid. Sakadang monyét rikat ngarawél daunna anu pareng ngagulusur ka lebah biwir wahangan. Gep beunang rawél. Sakadang monyét gegeroan ménta bantuan sakadang kuya geusan narik anak tangkal cau ka darat. Ugal-ugil ku duaan teu burung bisa kaangkat ka luhur anak tangkal cau téh. Sanggeus aya di luhur sapuk éta tangkal cau rék dipelakeun, tapi duanana parebut pada-pada hayang miboga. 

Pamustungananan duanana sapuk rék motongkeun éta anak tangkal cau jadi dua bagian. Sapotong keur sakadang kuya sapotong keur sakadang monyét. Tapi duanana pada-pada hayang kabagéan luhurna sabab ceuk pamikirna anu téréh buahan pasti luhurna. Duanana parebut kénéh waé. Geus jadi kabiasaan atuh anu ngéléhan mah sakadang kuya. Ahirna mah anu abagéan luhurna sakadang monyét, ari sakadang kuya kabagéan handapna. Kudu kumaha deui atuh sakdang kuya ari lain kudu tumarima mah.  

Gancangna carita geus pada-pada melakeun tangkal cau séwang-séwangan. Pajauh-jauh supaya pada-pada jongjon ngurusna majarkeun téh. Gancangna deui carita geus ampir sataun ti harita. Tangkal cau handapna anu dipélak ku sakadang kuya alus jadina. Motok pisan subur nakeranan. Buahna gé dalah mah kuatka bareuncing. Geus aya anu karonéng sagala tandaning geus asak. Anak-anakna anu ngurilingan tangkalna rempeg ogé cul-cel sakurilingeunana. Bet matak uruy nempona.

Béda deui cau luhurna anu dipelak ku sakadang monyét. Éta tangkal cau kalah paéh. Enya atuh ninggang dina saréat ogé tangkal cau bogana sakadang monyét mah euweuh akaran rék kumaha bisa buahan, jadi gé moal. Ari bébéjana ka sakadang kuya mah cenah buahna mani ceuyah. Ruhay pisan. Arasak. Tapi barang dilongok ku sakadang kuya geuning tangkalna kalah garing. 

Apal kaayaan cau bogana sakadang kuya geus siap dipanén, sakadang monyét nawarkeun jasa cenah rék mangalakeun buahna. Sabab sakadang kuya mah apanan teu bisa naék keuna ku paribasa saban kuya. Katempona mah siga anu enya sakadang monyét teh bageur. Daék pangngalakeun teu ieu ménta buruhan. Tapi nya kitu téa otak licikna geus kabaca ku sakadang kuya. 

Teu ngadagoan hararésé sakadang monyét naék kana tangkal cau. Buahna anu geus ruhay téh témbong matak pikabitaeun. Bareuncingna. Paranjangna. Top markotop ceuk basa sakadang monyét mah. Abong sato ngala cau téh hiji-hiji dipetikan kawas anu rék dihuapkeun saharita. Da éta gé enya geuning dipetik hiji, sup diasupkeun kana koja. Metik deui hiji, dipesék. Am didahar.  Kitu jeung kitu wé tepika seubeuhna. Dina haténa sakadang monyét seuri konéng. 

“Dasar sakadang kuya mah belegug. Uing mah seubeuh di luhur manéhna mah nungguan di handap bari lapar.” Kitu gerentes haténa. Sakadang monyét jongjon gawéna téh kitu jeung kitu. Hiji diasupkeun kana koja, hiji dihuapkeun tepika beuteungna kamerekaan.

Lila ku lila mah geuning cau dina turuyanana téh béak diala. Butitina ogé euweuh nu nyesa. Bari jeung beuteung bucitreuk sakadang monyét naékna ngaluhuran. Gurawil. Gulayun. Sakadang monyét pindah kana tangkal sélong. Kojana digandong bangun anu hampangeun pisan. Haténa bungah bungangang sabab boga cau anu sakitu lobana. Térékél deui pindah kana tangkal anu séjén, tuluy ngajauhan. Teu nolih sakadang kuya anu gegeroan. Sanggeus aya di tempat anu singkur manéhna ngecagkeun kojana anu panjang ngarumbay. Dirampaan. Ditoongan. Manéhna kacida hélokna sabab geuning koja téh kohok alias bolong. 

Caturkeun sakadang kuya anu tadi gegeroan ningali sakadang monyét lumpat ngajauhan manéhna. Salila sakadang monyét naék kana tangkal cau, sakadang kuya mah anteng nyieun lombang keur ngagundukeun cau beunang ngala sakadang monyét. Sakadang monyét teu apaleun kojana dibolongan ku sakadang kuya saméméhna. Unggal manéhna ngasupkeun cau kana koja, si buah cau tuluy morojol ka handap laju dicokotan ku sakadang kuya tuluy diasup-asupkeun kana lombang jieunanana.  

Cau téh metet minuhan lombang. Sakadang kuya andekak ngabaheuhay bari ngadaharan cau. Deui-deui manehna leuwih pinter batan monyét anu sok boga niat deleka. (cag)